ตอนที่ 2 บทที่ 1 ชาติที่หนึ่ง 35%

พุทธศักราช 2204 ผกาน้ำตารื้นจนสองตาแดงก่ำ ขณะยืนรอส่งขุนเดชาไปรบยังหัวเมืองเหนือ เบื้องหน้าของหล่อน คุณหญิงแก้ว ผู้เป็นมารดาของขุนเดชากำลังร่ำไห้ด้วยความโศกเศร้าที่บุตรชายอันเป็นที่รักต้องไปรบ ส่วนหล่อนที่เป็นเมียเขายังมิอาจเข้าไปแสดงความอาลัยต่อผัวของตนได้ เพราะแม่ผัวยังมิยอมปล่อยตัวบุตรชายมา “ลูกแม่ เหตุใดเอ็งต้องไปด้วยเล่า ผู้อื่นมิมีแล้วกระนั้นหรือ ไปรบหัวเมืองเหนือครานี้ มิรู้ว่ากี่เดือนกี่ปีจักได้กลับมาหาแม่” คุณหญิงแก้วคร่ำครวญเจือเสียงสะอื้น ขุนเดชาทำได้เพียงกุมมือมารดาพลางเอ่ยปลอบโยนเสียงอ่อน “ลูกไปมินานดอกขอรับ ไปเป็นทัพเสริมตีเอาเมืองเชียงใหม่ จักต้องมีชัยกลับมาเป็นแน่ คุณแม่อย่าได้กังวลเลยขอรับ นี่ก็สายมากแล้ว ลูกต้องเร่งเข้าวัง หากไปสายจักมีโทษได้” คุณหญิงแก้วพยักหน้าหลายคราคล้ายว่าเข้าใจ แต่กลับมิยอมปล่อยมือบุตรชาย ผกาเห็นแล้วลอบถอนหายใจ ด้วยรู้ดีว่าหากขุนเดชาไปเข้าทัพสาย เขาต้องโดนโบยเป็นแน่ จึงเดินไปแตะศอกของแม่ผัวอย่างแผ่วเบาพลางเอ่ยว่า “คุณแม่เจ้าขา หากคุณพี่เข้าทัพสาย คุณพี่จักโดนโบยเอาได้หนาเจ้าคะ หากต้องบาดเจ็บระหว่างเดินทัพคงหาใช่เรื่องดีไม่” คุณหญิงแก้วได้ยินเช่นนั้นจึงปล่อยมือบุตรชายอย่างอ้อยอิ่ง ดึงผ้าเช็ดหน้าที่เหน็บไว้กับเข็มขัดทองขึ้นมาเช็ดน้ำตาที่ไหลอาบแก้ม มือข้างหนึ่งโบกให้ขุนเดชาเป็นเชิงว่าเร่งไปเถิด โดยมิเอ่ยคำใดอีก ผกาสบตากับขุนเดชา หล่อนเห็นความอาลัยอาวรณ์จากแววตาของเขาจึงฝืนยิ้มให้ทั้งที่น้ำตาจวนเจียนจักไหลลงมา กระนั้นหล่อนต้องฝืนเอาไว้ เพราะมิใคร่ให้เขาเดินทางไปรบด้วยใจพะวง “ฝากดูแลคุณแม่ด้วยหนาแม่ผกา” เขาเอ่ยกับหล่อนเสียงอ่อน “เจ้าค่ะ คุณพี่มิต้องเป็นห่วงหนาเจ้าคะ ข้าขอให้คุณพี่ปลอดภัยมีชัยกลับมา ข้ากับคุณแม่จักรอคุณพี่ที่เรือนเจ้าค่ะ” ขุนเดชาพยักหน้าให้หล่อน จากนั้นจึงเดินไปยังท่าน้ำ ลงเรือเพื่อไปยังพระราชวังโดยมีบ่าวพายเรือให้ เขามิได้หันกลับมามองด้านหลังอีก ผู้อื่นมองมาอาจคิดว่าขุนเดชาช่างแล้งน้ำใจต่อเมียนัก แม้นกระทั่งความอาวรณ์สักนิดยังหามีไม่ แต่หล่อนรู้ดีว่าที่เขามิหันกลับมามอง เป็นเพราะเขาเกรงว่าจักมิอาจหักใจจากไปได้ อีกทั้งเมื่อคืนที่ผ่านมา เขาถ่ายทอดความห่วงหาผ่านแรงปรารถนาที่มีต่อหล่อนครั้งแล้วครั้งเล่า คำหวานเว้าวอนที่เอ่ยข้างหูว่าให้อยู่รอเขานั้น หล่อนนึกถึงขึ้นคราใดยังอดสะเทิ้นอายมิได้ คณะเรือของขุนเดชาเคลื่อนผ่านไปจนมิอาจมองเห็นแล้ว ผกาจึงหันไปเอ่ยกับคุณหญิงแก้วว่า “คุณแม่เจ้าขา ไปไหว้พระที่วัดกันดีหรือไม่เจ้าคะ” คุณหญิงพยักหน้า “ดีเหมือนกัน เอ็งบอกให้พวกบ่าวมันจัดเตรียมของไปวัดหน่อยเถิดแม่ผกา เพลานี้แม่หามีกะจิตกะใจจักทำสิ่งใดไม่” “เจ้าค่ะ คุณแม่ไปนั่งพักรอที่ท่าน้ำก่อนเถิด” ผกาพยักหน้าให้แม่ชื่น บ่าวข้างกายคุณหญิงให้มาประคองอีกฝ่ายไปนั่งที่ท่าน้ำ ส่วนหล่อนเดินกลับเข้าไปในเรือนพร้อมแม่จวน บ่าวประจำตัวเพื่อไปตระเตรียมข้าวของไปวัด ทว่า เดินกลับเข้ามาได้มิทันไร หล่อนพลันรู้สึกหน้ามืดวิงเวียนจนต้องยืนพิงต้นไม้ไว้ จวนมีสีหน้าตื่นตระหนกเมื่อเห็นอาการของหล่อน เอ่ยถามอย่างเป็นกังวลว่า “คุณผกาเจ้าขา เช่นนี้จักไปวัดไหวหรือเจ้าคะ” “ไหวสิ พักสักประเดี๋ยวก็หาย แค่หน้ามืดเท่านั้น เอ็งอย่าได้ทำหน้าตาตื่นไป” “เหตุใดคุณผกามิบอกท่านขุนไปเล่าเจ้าคะว่า...เอ่อ...” จวนมิกล้าเอ่ยปากเพราะหล่อนเคยปรามไว้มิให้พูด “คุณพี่ต้องไปทัพ ข้าจักบอกได้เยี่ยงไรว่าข้าท้อง ขืนบอกไป เกรงว่าจักทำให้คุณพี่ต้องห่วงหน้าพะวงหลังมิเป็นสุขแน่ ไว้กลับมาค่อยเห็นด้วยตาดีกว่ากระมัง” ผกายิ้มอย่างซุกซน ใคร่รู้นักว่าเมื่อถึงเพลาที่ขุนเดชากลับจากไปรบมาแล้วเห็นหล่อนท้องโตรอเขาอยู่ที่เรือน เขาจักทำหน้าเยี่ยงไร ยามนี้ระดูของหล่อนขาดไปร่วมหนึ่งเดือนแล้ว ได้แต่หวังว่าการศึกจักไม่ยืดเยื้อ เพราะหล่อนใคร่ให้เขาอยู่ด้วยในวันที่หล่อนต้องคลอดลูก “เช่นนั้น คุณหญิงเล่าเจ้าคะ คุณผกาจักบอกเมื่อใด” จวนบุ้ยหน้าไปทางท่าน้ำ “วันนี้แล กลับจากวัดค่อยบอกคุณแม่ ท่านจักได้มีกำลังใจที่ใกล้จักมีหลานให้อุ้ม” ผกายิ้ม หล่อนเชื่อว่าคุณหญิงแก้วต้องดีใจมากเป็นแน่ เพราะท่านบ่นหลายคราแล้วว่าใคร่อุ้มหลาน จักเป็นหญิงหรือชายย่อมได้ทั้งนั้น ครานี้ดียิ่ง บุตรชายต้องไปทัพ สะใภ้เยี่ยงหล่อนก็กำลังมีหลานให้ ได้แต่หวังว่าเรื่องนี้จักช่วยบรรเทาความเศร้าโศกของมารดาที่ต้องคะนึงหาบุตรชายหัวแก้วหัวแหวนได้บ้าง แลเป็นเช่นที่ผกาคิดไว้ คุณหญิงแก้วดีอกดีใจเป็นนักหนาที่กำลังจักมีหลาน ด้วยว่าหล่อนแต่งเข้าเรือนมาเป็นสะใภ้ได้เกือบปี ยังไร้วี่แววว่าจักตั้งครรภ์สักครา แต่เพลานี้ได้สมหวังดังใจแล้ว ยิ่งได้คำยืนยันจากหมอว่ากำลังตั้งครรภ์จริง จากที่เมื่อเช้ายังร่ำไห้น้ำตาอาบหน้า เพลานี้กลับแย้มยิ้มยินดีด้วยแววตาเป็นประกาย คุณหญิงรีบสั่งให้บ่าวข้างกายไปหาซื้อยาบำรุงครรภ์มาให้สะใภ้คนโปรด จากนั้นหันมาเอ่ยกับผกาว่า “แม่ให้คนไปแจ้งกับทางเรือนโน้นแล้วหนา ว่ากำลังจักได้อุ้มหลาน ช่วงนี้เอ็งจงรักษาเนื้อรักษาตัวให้ดีเล่า เดินเหินไปที่ใดก็อย่าได้ก้าวไวนัก จักกินอะไรยิ่งต้องระวัง บ่าวข้างกายคงต้องเพิ่มอีกสักสองคนกระมัง มีอีจวนกับอีแย้มแค่นั้นคงมิพอดอก” ผกากราบแทบตักของคุณหญิงแก้วที่ให้ความเมตตา แลเอ็นดูหล่อนถึงเพียงนี้ หกเดือนผ่านไป การศึกที่หัวเมืองเหนือนับว่ายืดเยื้อมิน้อย กระนั้นที่เรือนยังได้รับข่าวดีจากทางพระราชวังว่าทัพของอโยธยามีชัย ตีเอาเมืองเชียงใหม่มาได้ แลเพลานี้กองทัพกำลังเคลื่อนพลกลับพระนคร คุณหญิงแก้วกับผกาเฝ้ารอขุนเดชากลับถึงเรือนอย่างใจจดใจจ่อ ผกานั่งลูบท้องที่โตราวกับมีลูกมะพร้าวยัดไว้ หล่อนตั้งครรภ์ได้เจ็ดเดือนกว่าแล้ว นับว่าอุ้ยอ้ายเต็มที หล่อนเอ่ยกับลูกในท้องทั้งรอยยิ้มว่า “ลูกเอ๋ย คุณพ่อกำลังกลับเรือนหนา คุณพ่อจักต้องมาถึงทันเพลาที่ลูกเกิดเป็นแน่” หลายวันผ่านไป ในที่สุดกองทัพก็กลับถึงพระนคร คุณหญิงแก้วกับผกานำพวกบ่าวไพร่มารอรับขุนเดชาที่ท่าน้ำ ผกากรองมาลัยไว้คล้องรับขวัญเมื่อเขากลับถึงเรือน จัดใส่พานให้จวนถือไว้ ส่วนหล่อนได้แต่ชะเง้อมองดูเรือที่จักแล่นเข้ามา “มาแล้วเจ้าค่ะคุณหญิง!” ชื่นเอ่ยอย่างตื่นเต้นดีใจ คุณหญิงแก้วยิ้มแย้มหน้าตาผ่องใส ผกาหัวใจเต้นแรงด้วยความยินดี จากกันนานร่วมครึ่งปี มิรู้ว่าขุนเดชาจักเป็นเยี่ยงไรบ้าง เขาจักมีแผลหรือบาดเจ็บหรือไม่ จักผ่ายผอมเพียงใด แลเขาจักทำหน้าเยี่ยงไรเมื่อเห็นหล่อนอุ้มท้องลูกของเขาอยู่ กระทั่งในที่สุด เรือลำที่ขุนเดชานั่งมาได้เทียบท่าที่ท่าน้ำ ผการีบหันไปหยิบมาลัยจากพานแล้วลุกขึ้นยืน แต่แล้วรอยยิ้มที่มีไว้ต้อนรับคนกลับจากทัพกลับค่อย ๆ เจื่อนจางลงเมื่อเห็นว่าขุนเดชามิได้กลับมาเพียงลำพัง แต่เขาพาหญิงสาวผู้หนึ่งกลับมาด้วย แค่เห็นเขาจับมือถือแขน แลประคองหญิงผู้นั้นขึ้นจากเรืออย่างทะนุถนอม หล่อนรู้ได้ในทันใดว่าหญิงสาวผู้นี้มาที่นี่ในฐานะใด! บรรดาเจ้านายทุกคนล้วนอยู่บนเรือน มีเพียงแม่ชื่น บ่าวข้างกายคุณหญิงแก้วเท่านั้นที่มีสิทธิ์ได้อยู่รับใช้ คุณหญิงผู้เป็นอาวุโสสุดในเรือนนั่งอยู่บนตั่ง ข้างตั่งมีผกา สะใภ้ผู้ซึ่งตั้งครรภ์ได้เกือบแปดเดือนนั่งพับเพียบอยู่ด้านข้าง เบื้องหน้าคุณหญิงมีขุนเดชากับหญิงสาวหน้าแฉล้มนั่งอยู่คู่กัน “นี่มันหมายความว่ากระไรกัน หือ! พ่อเดชา บอกแม่มา”